2014-03-17

Türkiye ve Japonya'nın batıl inançlarının benzerliği / トルコと日本の迷信の相似性

    Tak tak tak.. ''Allah korusun'', ''Maşallah maşallah..'' tak tak tak, ''Nazar değmesin'' tak tak tak… Hep böyle cümlelerle beraber bu ''tak tak tak'' sesini duyduğum için nedense ''tahtaya vurmak'', İslamiyet'e ait bir inanç olarak aklımda kaldı ve jeton geç düştü, geçen eşim şöyle söyleyene kadar: ''Aslında tahtaya vurma hareketinin İslamiyet ile hiç alakası yok.'' Evet ya, bu tahtaya vurma hareketi, sadece Türkiye'de değil, hem Avrupa'da hem de Amerika'da mevcut. Ama Japonya'da yok. (Acaba Çin veya Kore gibi Asya ülkelerde var mı bu inanç? İnternette araştırdığımda bulamadım… Herhalde oralarda da yoktur.)
 コン コン コン「神のご加護を」、「マシャッラー、マシャッラー」コン コン コン、「悪いことが起こりませんように」コン コン コン……いつも、こうした言葉といっしょにこのコン コン コンの音を聞いていたために、なんでか“木を叩くこと”をイスラームに独特の信仰として認識していてピーンッ!と来ませんでした、このあいだ伴侶がこう言うまでは。「実際のところ、木を叩くという行為は、イスラームとまったく関係がないんだよね。」 そうでした! この木を叩く行為は、トルコだけでなくヨーロッパやアメリカでも見られます。けれど、日本にはありません。(中国や監督といったアジア諸国にはこの迷信、あるのかしら? インターネットで調べたけど見つかりませんでした。おそらくないのでしょう。)

    Enterasan Bilgiler (http://p.tl/w4qg) adlı bir sayfaya göre bu batıl inanç dünyanın apayrı iki yerinde birbirinden bağımsız olarak gelişmiş: bir Kuzey Amerika'da, diğeri ise Ege'de Helen uygarlığında.
 興味深い知識というページによると、この迷信は完全に切り離されたふたつの場所で、まったく相互関係なく生まれたようです。ひとつは北アメリカで、もうひとつはエーゲ海地方のヘレニズム文明で。

    Ankara TÖMER'in ders kitabında da ''Dolaylı Aktarma'' konusunu anlatırken böyle batıl inançlar hakkında bir metin bulunmakta. Mesela ''Bir evin yakınında baykuş öterse, o evde biri ölür ya da bir acı yaşanır'' ''Tencerede su boşu boşuna kaynarsa düşmanlar çoğalır'' ''Elden ele makas alınırsa kavga çıkar. Makas bir zemine bırakılarak el değiştirmelidir'' gibi… ve Hem Türkiye'de hem de Japonya'da bulunan batıl inanç da var: ''Gece tırnak kesmeme''. Ekşi Sözlük'e bakarsak bu inanç hakkında şöyle yazıyor: etrafa tırnağın fırlayıp kaybolma endişesi ile ortaya çıkmış, Arap kültüründen gelen uygulama, gece tırnağını kesersen ömründen kesilir şeklinde bir inanç oluşmuş falan… Japonya'da ise gece tırnak keserse ebeveyninin ölüm döşeğinde yanlarında olamayacaksın denir.
 アンカラ・トメルの教科書でも、間接話法について説明するところで、こうした迷信についてのテキストがあります。たとえば「ある家の近くでフクロウが鳴くと、その家で誰かが亡くなる、あるいは悲しいことが起こる」「鍋で意味もなく湯を沸かすと敵が増える」「ハサミを手渡しするとケンカが起こる。ハサミは置き渡ししなければならない」など。またトルコででも、日本ででも使われている迷信があります:「夜、爪を切らない」。エクシ・ソズリュックをみるとこの迷信についてこう書いてあります:周りに切った爪が飛んで見つからなくなるという心配から生まれた、アラブ文化の影響によるもの、夜爪を切ると寿命も短くなるという信仰が生まれた……など。日本では夜爪を切ると親の死に目に会えないと言われます。

    Gece tırnak, Japoncada ''Yozume'' denir. Bu kelime başka bir ''Yozume - Kısa ömür anlamında'' ile aynı ses olduğundan nefret edilmiş. Aynı zamanda ''Yozume'' diğer söyleyiş ile ''Tsuya'' anlamında. Bu da ''cenaze töreni öncesi, aile üyelerinin bütün gece uyumadan rahmetlinin yanında kaldığı ve dua ettiği'' ayin olduğundan yine uzak durulması tercih edilmiş.
 夜爪は、日本語で「よづめ」。この言葉は「世詰め(人生を詰める=短くする意)」と同じ音であるため忌み嫌われてきました。また「夜詰め」、別の言い方では“通夜”という意味。これも「葬式の前、家族親戚がひと晩中寝ずに亡くなった者のそばに付き添い、冥福を祈る」儀式であるため、やはり疎んじられたようです。

    Bu batıl inanç neden doğdu? Sebepler sanırım aynı: Elektrik yokken, mum veya gaz lambasının ışığı karanlığı yeterince aydınlatmıyordu ve tırnak makası da günümüzdekiler gibi emniyetli değildi. Bir de keserken fırlayan tırnağı bulmak kolay değil ve onu basma tehlikesi de vardı. O yüzden gece, yani karanlıkta tırnak kesilmemeliydi.
    Bu arada Japonca bir kaynağa göre bu batıl inancın Konfüçyüsçülükten geldiği de söyleniyormuş.
 この迷信はどうやって生まれたのでしょう? 理由はおそらく同じ:電気がないとき、ろうそくやガス灯の明かりは暗闇を充分には照らしません。また爪切りも今日のように安全ではなかった。さらには切った時に飛び散る爪を見つけるのは簡単ではないし、それを踏むという危険もあった。だからこそ夜、暗闇で爪は切ってはならなかったのです。
 ところで、日本語のある資料によると、この迷信は儒教から来ているとも言われているようです。

2 comments:

  1. İslam'da vücuttan kopan parçaların önemli bir yeri vardır bu yüzden de gece kesilmez.

    ReplyDelete
    Replies
    1. merhaba Mehmed Ali Okur,

      evet batıl inançlara boş/yanlış/geçersiz inanç denir ama bence o toplumun önemli düşünceleri, uyarları, insanoğlunun deneyimlerden kazandığı malumat saklıdır.
      yeni bilgi için teşekkür ederim.

      Delete