2010-04-09

Sazan balığı şekilli rüzgar hortum / 鯉のぼり

 Japonya'da ''Koinobori'' derken 5 Mayıs'ta kutlanan ''Çocuklar Günü'' aklıma gelir.
 Koinobori, eskiden Çin takviminde (ay gün takviminde) Şimdiyse Güneş takviminde 5 Mayıs'ı cıvarı evin bahçeleride asılan sazan balığı şekilli rüzgar hortum. Ama asılan amacı, tabii ki rüzgarın yönü ölçmek için değil, evin erkek çocuğunun başarılı olmasını dilemek için... (maalesef kız çocuğu için değil, ama 3 Mart'ta ''Kızlar Günü'' var ki burada kızmayalım :p)
 日本で『鯉のぼり』というと、5月5日に祝われる『こどもの日』が思い浮かびます。
 鯉のぼりは、かつては旧暦の(陰暦の)、現在はというと新暦の5月5日頃、家の庭などで揚げられるコイの形をした吹き流し。けれど、揚げられる目的はもちろん風向を測るためではなく、家の男児の出世を願うため(残念ながら女児のためではありません……が、3月3日のひな祭りがありますから、ここでは怒らないでおきましょう)。

 Son zamanlarda bu Koinobori, yalnız eskisi gibi başarılı dilemek için değil, turizm amacında da kullanılır. Yani turistler gelsin diye... mesela şu fotoğraftaki gibi...
Kiraz çiçeği zamanı gelince Japonya'da insanlar çiçeklerini görmeye giderler de daha eğlenceli olsun diye Koinobori de asılır (tabii ki 5 Mayıs cıvarında da tekrar asılır...)
 最近では、この鯉のぼりも昔のように出世を願うためだけでなく、観光目的でも使われます。つまり、観光客に来てもらおうと、たとえばこの写真のもののように……。桜の季節が来ると、日本では人々が花見に出かけますが、より楽しくあればと鯉のぼりまでも揚げられるのです(もちろん、5月5日頃にも再び揚げられますが)。

 Bu arada başarılı olsun diye niye sazan balığı şekilli rüzgar hortum kullanılır? Çin'nin tarihi olayına göre eskiden Sarı Irmak'ta ''Takimon (Ejderha Kapı)'' adlı bir çağlayan varmış. Birçok balıklar bu çağlayanı çıkmaya uğraşmış ama birtek sazan balığı çıkmakta başarmış, bundan sonra ejderha olmuş. Bu öykü ile ilgili olarak eskiden sazan balığı başarının symbol olmuş.
 ところで、出世するようにと、なぜコイの形の吹き流しが使われるのでしょう? 中国の故事によると、かつて黄河に『滝門』と呼ばれる滝があったそう。たくさんの魚がこの滝を登ろうと試みたのですが、ただコイだけが滝を登り、そのあとに竜になったとか。この物語にちなんでコイが成功の象徴になったそうです。

En son resim, Wikipedia'dan. Ressam : Hiroshige Utagawa
最後の写真はウィキペディアより。歌川広重 作

No comments:

Post a Comment