Uzun süredir dört gözle beklediğim Sayın Onur Ataoğlu'nun üçüncü kitabı ''Japon Yapmış Türk Gezmiş''. O kadar bekledim ki normalde Türkçe kitapları okumam için bir hayli zaman gerekiyor fakat bu sefer kendi hız rekorumu kırdım diyebileceğim kadar bir solukta okudum. (tabi abarttım o kadar da değil… sonuçta bilmediğim kelimeler karşıma çıkınca sözlüğe bakmam gerekiyordu.)
Bu kitabı, bir tür gezi kitabı olarak okuduğum için ''Hiroşima: Radyoaktif İstiridye Şehri'' bölümünü görünce biraz şaşırdım, okuyunca da epey duygulandım. Bu yazıdan o kadar etkilendim ki, normalde Türkiye'de yaşadıklarımı, hissettiklerimi yazıyor olmama rağmen bugün Onur hocanın makalesinden ilham alarak yeni bir yazıya kalem almak istiyorum.
長~いあいだ待ち焦がれたオヌル・アタオール氏の3冊目『ジャポン・ヤプムシュ トゥルク・ゲズミシュ/やるねぇ日本人、めぐるねぇトルコ人』。めちゃくちゃ待ちましたから、普通はトルコ語の本だと読むのにかなり時間がかかるのですが、今回は最速記録更新か!? と言えるほどのひと息で読んじゃいました(もちろん大袈裟です。 :D それほどではありません。結局のところ、知らない言葉が出てきたら辞書を見なきゃならないわけで……)。
この本、一種の旅行本と思って読んだため『広島:放射能に荒らされたカキの街』の章を見て少し驚き、読んでかなり心を動かされました。その文章にとても影響されたため、本来はトルコで経験したこと、感じたことを書いているブログなのですが、きょうはオヌル氏のエッセイから刺激を受けつつペンを取りたいと思います。
Şimdiki Japon okulların durumunu iyi bilmiyorum ama benim çocukluğumda, yani ilkokul ve ortaokul döneminde yeterli barış eğitimi mevcuttu. Savaş (burada savaş derken İkinci Dünya Savaşı'nı kastediyorum) ile ilgili pek çok film izlemiş, hikaye dinlemiş, ortaokul 3. sınıftayken ise ''Shūgaku Ryokō'' denilen okul gezisi olarak Nagasaki'ye gitmiştik. Bu eğitim kapsamında Onur hocanın kitapta bahsettiklerini tek tek izledim ve de hiç unutmadım; Unutmak istesem de unutamadım, insanlıktan o kadar uzak ki o görüntüler, hikayeler…
現在の日本の学校の状況はよく知りませんが、わたしの子ども時代には、つまり小学校や中学校の時期には充分な平和教育が存在しました。戦争(というのは、つまり第二次世界大戦のこと)に関係するたくさんの映画を見、話を聞き、中学3年のときには“修学旅行”と呼ばれる引率旅行として長崎に行きました。この教育の範囲内で、オヌル氏が本で語っているものを事細かに目にし、そして決して忘れることはありませんでした。忘れたいと思っても忘れられるものではありません。人道からあれほど外れた出来事なのですから。
Son zamanlarda Japonya'da ''anayasayı değiştirelim'' düşünceleri oldukça güçlü kazandı. Zaten Japon Anayasası'nın 96. maddesini, yani anayasa değiştirme şartlarını da değiştirmeye kalktılar. Ben buna karşıyım. Buna tamam dediğimiz anda hemen Japon Anayasası 9. madde (barış anayasası) başta olmak üzere anayasanın önsözünü filan da değiştirmeye kalkarlar. (Burada da ''barış'' bir hayli vurgulanmakta)
最近、日本では“憲法改正”の考え方がずいぶん強くなっています。既に日本国憲法第96条、つまり憲法改正の条件も変えられようとしていますが、わたしはこれに反対です。こうした動きに「OK」と言ったら、すぐに日本国憲法第9条(平和憲法)をはじめ、前文なども変えようとされるでしょう(そこでも“平和”が大きく強調されています)。
Tekrar söylüyorum ben Japonya'nın bu sağ eğilimine karşıyım. Neden mi? Sağ eğilimi ile karşı karşıya gelince hep o Hiroşima ve Nagasaki faciası, gözümün önünde canlanıyor.
O görüntüler o kadar korkutucu ve ürkütücü ki, şimdiki ebeveynler okul gezisi olarak çocuklarımıza Hiroşima veya Nagasaki'yi gezdirmesek diyebilirler. 2008 yılında açıklanan bilgilere bakalım:
1. Kinki Bölgesi (Kyoto ve Nara'yı içerir)
2. Kantō Bölgesi (Tokyo, Disney Resort vb…)
3. Okinawa Eyaleti
- Okul gezisi olarak kamuya ait liselerde en çok gidilen yer:
1. Okinawa Eyaleti
2. Kinki Bölgesi (Kyoto ve Nara'yı içerir)
3. Hokkaido Eyaleti
Hani Hiroşima nerede? Nagasaki'ye gitmiyorlar mı?
もう一度言います。わたしは日本におけるこの右傾化に反対です。どうしてかって? 右傾化と向き合ったとき、常にあの広島の、長崎の悲劇が目の前にまざまざと甦るのです。
あの惨事の様子はとても恐ろしく、ぞっとするものですから、近頃の親たちは引率旅行として子どもたちを広島や長崎に連れて行かなくても、と言い得るでしょう。2008年に公開されたデータを見てみましょう。
ー 公立中学における修学旅行の訪問先上位
1. 近畿地方(京都や奈良を含む)
2. 関東地方(東京、ディズニー・リゾート)
3. 沖縄
ー 公立高校における修学旅行の訪問先上位
1. 沖縄
2. 近畿地方(京都や奈良を含む)
3. 北海道
ほらね、広島はどこに? 長崎には行かないの?
İkinci Dünya Savaşı'ndan yaklaşık 70 sene geçti. O savaşı yaşayanlar azarıyor ve savaşı bilmeyen kuşaklar çoğalıyor. Sırf bu yüzden okul gezilerinde Hiroşima ve Nagasaki olsun istiyorum. Belirli düşünce kalıplarına saplanmadan, yani çocukken oralara gidilmesi çok önemli. Aynı zamanda dikkat etmemiz gereken atom bombasını atanları suçlamamaktır. Önemli olan insanlık dersini almaktır.
第二次世界大戦から約70年が過ぎました。あの戦争を体験した人たちは減り、戦争を知らない世代が増えています。だからこそ引率旅行には広島に、長崎に行ってほしいのです。特定の思考パターンにはまってしまう前に、つまり子どものときにそこへ行くことはとても大切なのです。同時に注意しなければならないのは、原爆を落とした者を糾弾しないこと。大切なのは人道を学ぶということです。
Türkiye'den Japonya'ya, uçakla 12 saatte, 9000 kilometre aşıp 1 hafta veya 10 gün civarında gezmeye gidenlere Hiroşima'ya gidin, Nagasaki'yi görün diyemem (aslında şehir olarak güzel, tam da gezebilecek yer). Ama eğer Japonya'da 3 ay, 6 ay ve hatta 1 yıl yaşama fırsatını yakalayabilirseniz, gezi planınız içine Hiroşima veya Nagasaki'yi dahil etmenizi öneriyorum. Ve burada Onur hocaya şükranlarımı sunmak istiyorum bir Japon olarak. Bir gezi kitabı içinde Hiroşima'dan (ve bir de Okinawa'dan) uzun uzun bahsettiği için. Japonya'yı tanıtırken Hiroşima'yı, Okinawa'yı unutmadığı için. Okurlar, oraya kadar gidemese de artık oralarda ne olup bittiğini, bizim yani Japonların hayatta neye önem verdiğimizi bilebiliyor olacaktır. Biz, Japonlar size minnettarız Onur hoca.
トルコから日本へ飛行機で12時間、9000キロを超えて1週間、あるいは10日程度の旅行に行く方に広島へ行ってください、長崎を見てくださいとは言えません(実際、街として素敵ですし、巡り歩くにはオススメの場所)。でも、もし日本に3ヶ月、6ヶ月、さらには1年のあいだ暮らすチャンスを手にすることができたら、旅行プランの中に広島か長崎を入れてください。それから、ここで一人の日本人としてオヌル氏に感謝の気持ちを捧げたいと思います。旅行本の中で、広島について(さらには沖縄について)詳しく語っていただいて。日本を紹介する際に広島を、沖縄を忘れないでいてくださって。読者は、そこまで行くことができなくてもそこで何が起こったのか、わたしたち日本人が人生で何を大切にしているのかを知ることができるでしょう。わたしたち日本人は、あなたに借りができましたよ、オヌルさん。
Son zamanlarda Japonya gündemi, yakın ülkeler arasında olan anlaşmazlıklar ile dolu… Bunun sonucu olarak sağ eğilim daha da güçleniyor gibi. Ama ben tek başıma kalsam da bu sağ eğilime karşı çıkacağım.
En son olarak Mahatma Gandi'nin şu sözü ile bu yazıyı bitirmek istiyorum: ''Göze göz, dişe diş düşüncesi bütün dünyayı kör edecek.''
直近の日本のトピックは、近隣国とのあいだの摩擦ばかり。その結果として右傾化がさらに強まっているようです。でも、わたしはただ一人になってもこの右傾化に対抗します。
最後に、マハトマ・ガンジーの言葉で、今回のブログを締めくくりたいと思います。『目には目を、歯には歯をの考え方で行けば、しまいには全世界が盲目になってしまう。』